ترک پوستی چیست؟

درمان ترک های پوستی:

ترک های پوستی یا استرچ مارک ها از شایع ترین اسکارهای پوستی محسوب میشوند. این ترک ها در بدو ظهور، به رنگ بنفش یا قرمز  هستند اما به مرور با گذر زمان (حدودا 6 الی 10 ماه) به رنگ سفید تغییر پیدا میکنند.

دلیل ایجاد ترک های پوستی:

عمده این ترک ها به دنبال بارداری و زایمان ظاهر میشوند اما دلایل دیگری مانند بلوغ، افزایش وزن، جراحی هایی مانند پروتز سینه که باعث ایجاد کشیدگی در سطح پوست میشود، مصرف داروهای دارای کورتون و بیماری های وابسته به کورتیزول نیز میتوانند باعث ایجاد این ترک های پوستی باشند.

همانطور که گفته شد دلیل عمده اینگونه ترک ها در بانوان بارداری میباشد، اما این به آن معنا نیست که تمام افراد در صورت بارداری با این مشکل مواجه خواهند شد. برخی از افراد در اولین تجربه بارداری خود این ترک ها را مشاهده میکنند و برخی از افراد هم ممکن است با چندین تجربه بارداری این مشکل را نداشته باشند.

دلایل متفاوتی میتوانند در پیدایش این ترک ها در زمان بارداری دخیل باشند. برخی از دلیل ها عبارتند از:

• سابقه ژنتیکی
• میزان افزایش وزن در زمان بارداری
• اضافه وزن بالا پیش از بارداری
• جنین درشت جثه
• بارداری در سنین پایین

یکی از فاکتورهای دخیل جالب در ایجاد ترک های پوستی در دوران بارداری سن مادران است. در آزمایشی مشاهده شده است که بانوانی که در زمان بارداری کمتر از 20 سال دارند، 80% دچار این ترک ها شده اند. اما در طرف مقابل بانوانی که در زمان بارداری بیشتر از 30سال داشته اند، تنها در 24%موارد به این مشکل دچار شدند.

در صورتی که فردی با این گونه ترک ها مراجعه کند اما هیچکدام از دلایل گفته شده در ایجاد ترک ها را نداشته باشد، حتماً توصیه میشود که تحت آزمایش های هورمونی قرار بگیرد.

درمان ترک های پوستی:

متاسفانه لازم است در همین ابتدا گفته شود که درمان ترک های پوستی بسیار سخت است و هیچ روشی نمیتواند درمان 100% برای این مشکل ارائه دهد. اما به طور کلی روش هایی برای کاهش آثار این ترک ها تا حد مطلوبی وجود دارد.

از شایع ترین روش های به کارگرفته شده در درمان این مشکل میتوان به استفاده از داروهای موضعی، لیزرها، میکرونیدلینگ و پی آر پی اشاره کرد.

اما این نکته را نیز باید در نظر گرفت که میزان اثربخشی هر کدام از این روش ها در افراد مختلف، متفاوت است و درجه پاسخدهی فرد از ابتدا قابل تشخیص نخواهد بود.

علاوه بر تفاوت اثربخشی، در برخی موارد در صورت انجام درمان توسط افراد غیر متخصص، امکان ایجاد عارضه های جانبی نیز وجود دارد.

روش های موضعی:

نکته بسیار مهم در درمان ترک های پوستی، استیج آنها میباشد. بدین معنی که روش های بکار گرفته شده در درمان ترک های پوستی سفید با قرمز رنگ متفاوت است. برای مثال اگر فردی در اوایل ایجاد ترک های پوستی که به رنگ های بنفش یا قرمز هستند، به پزشک مراجعه کند شانس بسیار بالاتری در درمان دارد.

اگر چه زمان درمان این مشکل طولانی خواهد بود و ممکن است ماه ها زمان ببرد،  اما در نهایت با مراجعه به موقع به پزشک میتوان  با استفاده از روش های موضعی به نتیجه مطلوبی دست یافت.

لیزر درمانی:

از دیگر روش های درمان ترک های پوستی که به آن اشاره شد، لیزرها میبانشد. لیزردرمانی از زمان شروع درمان به فاصله 4 تا  6 هفته ای انجام میشود و تا زمان مشاهده نتیجه ادامه میابد. بعد از هر بار انجام لیزر ممکن است فرد تا 2 هفته  التهاب پوست، پوسته پوسته شدن و … را تجربه کند. یکی دیگر از عوارضی که ممکن است فرد تا 1 هفته پس از لیزر با آن مواجه شود ترشحات زرد رنگ از ناحیه لیزرشده است. اما بیمار باید این را بداند که هیچکدام از این عوارض خطرناک نیستند و به مرور رفع خواهند شد.

نکته مهمی که بیماران در درمان با لیزر باید به آن توجه کنند عدم قطعیت تعداد جلسات درمان میباشد. هیچکس پیش از شروع درمان نمیتواند تعداد جلسات مورد نیاز را پیشبینی کند زیرا میزان واکنش بدن افراد به لیزر متفاوت است. اما اگر در طی روند درمان بعد از 3 جلسه لیزرمانی هیچگونه تغییری مشاهده نشود، پزشک این روش را  ادامه نخواهد داد.

پس از انجام لیزر حتما توصیه میشود که از کرم های ضد آفتاب برای جلوگیری از آسیب های ناشی از نور استفاده شود.

تاثیر رنگ پوست:

یکی از فاکتورهایی که در استفاده از لیزر برای درمان ترک های پوستی تاثیرگذار است، رنگ پوست فرد میباشد. همانطور که میدانیم به طور کلی لیزر (موهای زائد یا زیبایی و …) در رنگ پوست های تیره عوارض بیشتری ایجاد میکند. برای مثال یکی از این عوارض میتواند تیره تر شدن این ترک ها باشد.

پس با توجه به این موارد استفاده از لیزر برای افراد با پوست تیره انتخاب اول پزشکان نمیباشد و روش هایی مانند میکرونیدلینگ یا آراف نتایج بهتری به دنبال داشته باشند.

رنگ پوست افراد نه تنها در لیزر بلکه در استفاده از سایر روش ها مانند روش های موضعی نیز تاثیرگذار است. به طوریکه در تجویز داروها برای افراد با پوست تیره باید از دوزهای پایین تر استفاده شود. استفاده از داروهای موضعی حتما باید تحت نظر پشک مجرب انجام شود تا در زمان درست از دوز مناسب برای فرد استفاده شود تا بهترین نتیجه حاصل شود.

در صورتی که فرد با ترک های پوستی سفید یا کهنه برای درمان مراجعه کند، بهترین روش ها، لیزرهای فرکشنال و میکرونیدلینگ و آراف هستند. بسته به تیپ پوستی بیمار و تجربه یکی از این روش ها انتخاب میشود. البته گاهی اوقات برای دستیابی به نتیجه حداکثری از ترکیب روش ها در کنار هم استفاده میشود. اما بیمار باید این نکته را بداند که در این مرحله استفاده از روش های دارویی موضعی تاثیر چندانی نخواهد داشت.

میکرونیدلینگ:

از برتری های این روش میتوان به کمتر بودن عوارض آن در انواع تیپ های پوستی به خصوص پوست های تیره اشاره کرد.

عموما روش میکرونیدلینگ و لیزر در ترکیب با پی آر پی که استفاده از سلول های بنیادی خون است، استفاده میشوند. ترکیب این روش ها باعث تاثیر بیشتر درمان خواهد شد.

سایر روش های درمان:

روش های دیگری نیز در درمان ترک های پوستی استفاده میشود. برخی از این روش ها عبارتند از: آراف، اسید درمانی، پیلینگ های شیمیایی، نور درمانی، آی پی ال. اما این روش ها همگی در درجه پایین تر تاثیرگذاری نسبت به روش های پیشین قرار دارند.

پیشگیری از ترک های پوستی:

در حوزه پیشگیری از این ترک ها متاسفانه باید در درجه اول به عدم تاثیرگذاری آنچنانی کرم ها و لوسیون های خانگی یا شیمیایی اشاره کرد. اما به طور کلی ایجاد ترک ها به دنبال کش آمدن پوست اتفاق می افتد در این حالت به دلیل ایجاد خشکی استفاده از این لوسیون ها و روغن ها مانند روغن بادام، نارگیل، زیتون یا ترکیب شیمیایی روغن های موجود در بازار توصیه میشود.

نتیجه گیری:

• به طور خلاصه میتوان گفت برای درمان ترک های جدید، استفاده از روش های موضعی، کرم ها، لیزر پی دی ال پیشنهاد میشود.
• برای درمان ترک های سفید یا کهنه استفاده از لیزرهای فرکشنال و میکرونیدلینگ به همراه پی آر اف توصیه میشود.
• در حوزه پیشگیری باید افراد به این موضوع آگاه باشند که استفاده از کرم ها و لوسیون های تاثیر چندانی در زمان بارداری، بلوغ، ورزش های سنگین و … نخواهند داشت.
• موضوع دیگر انتخاب روش درمانی مناسب با توجه به رنگ پوست است. در پوست های رنگ تیره بیشتر استفاده از روش میکرونیدلینگ با آراف توصیه میشود و در پوست های سفید و روشن لیزر فرکشنال انتخاب بهتری خواهد بود.​